چشمک زدن لامپ ال ای دی : در سال‌های اخیر، با توسعه سریع فناوری، لامپ‌های ال ای دی به عنوان یکی از کارآمدترین انواع لامپ‌ها در صنعت نورپردازی شناخته شده‌اند. این لامپ‌ها به دلیل دارا بودن مزایای فراوان، جایگزین مناسبی برای لامپ‌های رشته‌ای شده‌اند و در مکان‌های مختلفی مانند دفاتر، ادارات، منازل، مدارس و… مورد استفاده قرار می‌گیرند. با این حال، یکی از مشکلات رایجی که کاربران با آن مواجه می‌شوند، سوسو زدن یا چشمک زدن این لامپ‌هاست. اغلب افراد این مشکل را نشانه‌ای از خرابی لامپ می‌دانند، اما در بسیاری از موارد، علت این مشکل چیز دیگری است. در ادامه، به بررسی مزایا و اختلالات لامپ‌های ال‌ای‌دی و نحوه رفع این مشکلات پرداخته خواهد شد.
دلایل چشمک زدن لامپ ال ای دی در حالت خاموش
یکی از دلایل اصلی چشمک زدن لامپ‌های ال ای دی ، استفاده از سنسورهای حرکتی نامناسب است. هنگامی که لامپ ال ای دی به سنسور حرکتی متصل می‌شود و دچار اختلال می‌گردد، باید برای رفع مشکل، میزان بار عبوری از سنسور را کاهش داد. سنسورهای حرکتی همانند دیمرها به حداقل بار جریان الکتریکی نیاز دارند تا به درستی عمل کنند. این حداقل بار عبوری باعث فعال شدن مدار لامپ‌های ال‌ای‌دی و سوسو زدن آنها در حالت خاموشی می‌شود. یکی از راهکارهای رفع این مشکل، استفاده از سنسورهای کم بار یا قرار دادن یک رله سوئیچ در مسیر مدار است.
مشکلات عملکردی لامپ‌های ال ای دی ممکن است به دلایل مختلف و با شدت متغیری در حالت‌های خاموش و روشن رخ دهد. برای رفع این مشکل، ابتدا باید وضعیت لامپ بررسی شود تا از سالم بودن یا خراب شدن آن اطمینان حاصل شود و در صورت امکان، نسبت به رفع مشکل اقدام گردد.
چشمک زدن لامپ ال ای دی در حالت خاموش
- سیم‌کشی غیر استاندارد (جابجایی فاز و نول): در روش صحیح سیم‌کشی، سیم برق نول باید بدون هیچ واسطه‌ای به مصرف‌کننده (لامپ) متصل شود و سیم فاز در مسیر کلید قرار گیرد. در برخی موارد، به دلیل ناصحیح بودن سیم‌کشی و جابجایی محل اتصال سیم‌های فاز و نول، اتصالی با بدنه لامپ یا سرپیچ و دیوار رخ می‌دهد که موجب چشمک زدن لامپ ال‌ای‌دی می‌گردد. برای رفع این مشکل، باید جای سیم‌های فاز و نول را تغییر داد.
- استفاده از کلید چراغ‌دار: کلیدهای برق چراغ‌دار دارای چراغ کوچکی در داخل خود هستند که برای تشخیص راحت‌تر مکان کلید در تاریکی تعبیه شده‌اند. استفاده از این کلیدها برای روشن و خاموش کردن لامپ‌های ال ای دی موجب چشمک زدن این لامپ‌ها می‌شود. علت این مشکل، وجود مقاومت بالا در کلیدهای چراغ‌دار است که با عبور اندک جریان برق از کلید، چراغ داخل کلید روشن می‌شود و در برخی موارد، این مقدار اندک جریان برق به مدار لامپ رسیده و باعث فعال شدن مدار لامپ می‌شود که در نهایت منجر به چشمک زدن لامپ ال‌ای‌دی در حالت خاموش می‌شود. در این موقعیت، راهکار ارائه شده برای رفع این مشکل، خارج کردن لامپ درون کلید از مدار است.
- استفاده از دیمرها: دیمرها قطعات الکترونیکی هستند که امکان کاهش و افزایش میزان روشنایی لامپ‌ها را با توجه به مدار الکترونیکی داخلشان فراهم می‌سازند. دیمرهای قدیمی با حداقل بار جریان الکتریکی، توانایی تنظیم میزان روشنایی نور لامپ‌ها را دارند. لامپ‌های رشته‌ای و دیگر لامپ‌های قدیمی متناسب با این قطعه الکترونیکی هستند، اما لامپ‌های ال‌ای‌دی به دلیل نیاز به ولتاژ معین، قابلیت تنظیم شدت نور را ندارند. این ناسازگاری دیمر با لامپ‌ها باعث بروز چشمک زدن لامپ‌های ال ای دی در حالت خاموش می‌شود.
دلایل چشمک زدن لامپ ال ای دی (LED) در حالت روشن
چشمک زدن لامپ‌های ال ای دی در هنگام روشن بودن می‌تواند ناشی از دلایل مختلفی باشد که شامل کیفیت پایین لامپ، عمر مفید لامپ و استفاده از قطعات نامرغوب در ساخت آن می‌باشد.
وقتی که لامپ‌های ال ای دی به پایان عمر خود نزدیک می‌شوند، ظرفیت خازن‌های داخلی آنها کاهش می‌یابد که این امر منجر به کاهش نور خروجی و در نهایت خراب شدن لامپ می‌شود. از سوی دیگر، اگر لامپ جدید باشد و مشکل چشمک زدن را نشان دهد، این مشکل معمولاً به دلیل استفاده از قطعات نامرغوب و کیفیت پایین در تولید لامپ است. استفاده از قطعات بی‌کیفیت مانند منبع تغذیه ضعیف و بردهای الکترونیکی ناپایدار می‌تواند باعث سوختن برخی از قطعات داخلی مانند خازن‌ها، فیوزها و مقاومت‌ها شود که در نهایت منجر به چشمک زدن لامپ می‌شود.
خطرات چشمک زدن لامپ ال ای دی (LED) و تاثیرات آن بر سلامتی انسان
چشمک زدن لامپ‌ها می‌تواند به دو صورت مرئی و نامرئی باشد که هر کدام به نوع خود دارای خطرات و تاثیراتی بر سلامتی انسان‌ها هستند.
1- چشمک زدن مرئی
چشمک زدن مرئی زمانی رخ می‌دهد که تغییرات سریع در میزان نور خروجی لامپ با سرعتی باشد که توسط چشم انسان قابل مشاهده است. این نوع چشمک زدن می‌تواند برای سلامتی انسان‌ها خطرناک باشد زیرا در فرکانس‌های بین 3 تا 70000 هرتز رخ می‌دهد و قرار گرفتن در معرض این فرکانس‌ها می‌تواند موجب تشنج‌های صرع شود. بیشترین محدوده وقوع تشنج‌های صرع در فرکانس‌های بین 15 تا 20000 هرتز است.
2- چشمک زدن نامرئی
چشمک زدن نامرئی نیز مشابه چشمک زدن مرئی است با این تفاوت که توسط چشم انسان قابل مشاهده نیست و به صورت پنهان رخ می‌دهد. این نوع چشمک زدن می‌تواند موجب عوارضی مانند سرگیجه، میگرن، سردردهای مزمن و اختلالات عصبی شود.
نکات ایمنی برای جلوگیری از چشمک زدن لامپ ال ای دی (LED)
برای جلوگیری از چشمک زدن لامپ‌های ال ای دی و حفظ سلامتی خود و خانواده، می‌توانید از راهکارهای زیر استفاده کنید:
- انتخاب لامپ‌های با کیفیت: از خرید لامپ‌های ال ای دی با برندهای معتبر و کیفیت بالا اطمینان حاصل کنید.
- بررسی منبع تغذیه: از منابع تغذیه پایدار و با کیفیت برای لامپ‌های ال ای دی استفاده کنید.
- توجه به عمر مفید لامپ‌ها: به تاریخ تولید و عمر مفید لامپ‌ها توجه کنید و لامپ‌های کهنه و قدیمی را با لامپ‌های جدید و با کیفیت جایگزین کنید.
- استفاده از نور مناسب: از نور مناسب برای محیط‌های مختلف استفاده کنید و از نورهای با شدت بالا و فرکانس‌های خطرناک پرهیز کنید.
نتیجه‌گیری
لامپ‌های ال ای دی به دلیل مزایای زیاد و کارآمدی بالا، جایگزین مناسبی برای لامپ‌های قدیمی‌تر هستند. اما مشکلاتی مانند سوسو زدن یا چشمک زدن این لامپ‌ها ممکن است به دلایل مختلفی مانند سیم‌کشی ناصحیح، استفاده از کلیدهای چراغ‌دار، سنسورهای حرکتی نامناسب یا دیمرهای قدیمی رخ دهد. با بررسی دقیق و شناسایی علت مشکل، می‌توان راه‌حل مناسب را پیدا کرد و از بروز مشکلات بیشتر جلوگیری نمود. به این ترتیب، بهره‌وری از این لامپ‌ها به حداکثر می‌رسد و می‌توان از نورپردازی مطلوب و بدون اختلال بهره‌مند شد.