خیرگی یا Glare یک احساس ناخوشایند بصری است که ناشی از روشنایی بیش از حد و کنترل نشده میباشد. این احساس آزاردهنده یک موضوع ذهنی است و حساسیت به نور خیره کننده می تواند در افراد مختلف به طور گسترده ای متفاوت باشد. معمولاً افراد مسن تر به علت ویژگی های پیری چشم، حساسیت بیشتری نسبت به نور خیره کننده از خود نشان میدهند. کاهش خیرگی یک راه موثر برای بهبود روشنایی است و با وجود آنکه حذف کامل آن امکانپذیر نیست اما باید سعی شود تا آنجا که ممکن است، کاهش یابد. محدود شدن خیرگی خصوصاً در فروشگاه ها برخوردار از اهمیت بسزایی است. اگر در فروشگاه شما لامپی با نور خیره کننده وجود داشته باشد موجب آزار چشمان مشتریان میشود و آنها سریعاً فروشگاه تان را ترک خواهند کرد؛ چیزی که قطعا به سود تجارت شما نخواهد بود. در این مقاله مروری خواهیم داشت بر شناخت و کاهش عوامل ایجاد کننده این امر ملال آور؛ لطفا با آماتیس همراه باشید.

انواع خیرگی یا Glare و عوامل ایجاد کننده آن

انواع خیرگی یا Glare عبارتند از خیرگی مستقیم (Direct Glare) که مستقیما از منبع نور ایجاد میشود و خیرگی غیرمستقیم (Indirect Glare) که از طریق انعکاس آزار دهنده نور لامپ از سطوح مختلف مانند سطح جاده های آسفالتی خیس، سطح کاغذهای گلاسه یا سطح مانیتور کامپیوتر ایجاد میشود. بمنظور جلوگیری از ایجاد خیرگی علاوه بر انتخاب لامپ مناسب لازم است محل مناسبی نیز برای نصب لامپ در نظر گرفته شود.

• هرچه ارتفاع نصب لامپ بیشتر باشد خیرگی کمتر خواهد بود.
• در اتاق‌های بزرگ به علت وجود لامپ های متعدد اجتناب از خیرگی سخت‌تر است.
• بهتر است زمینه لامپ (که معمولاً سقف است) رنگ روشنی داشته باشد تا نسبت درخشندگی بین لامپ و زمینه متناسب گردند. دیوارها روشنی متوسط و کف‌ها تیره‌تر باشند و ضرایب بازتاب استانداردی داشته باشند.
• بهتر است علاوه بر روشنایی عمومی، از روشنایی موضعی مناسب نیز استفاده شود.
• برای بازرسی ظروف شیشه‌ای نیمه‌شفاف بهتر است لامپ از پایین و از راه یک صفحه شفاف یا شیشه مات تابیده شود.
• تا حد امکان منابع بازتاب‌دهنده نور باید از جلوی دید چشم جمع‌آوری شوند یا با مواد غیر قابل انعکاس پوشانده شوند.
• برای تأمین روشنایی کارهای دقیق مثل نقشه‌کشی و طراحی می‌توان از لامپ هایی که در داخل سقف کاذب قرار می‌گیرند استفاده نمود.
• مانیتور کامپیوتر و دیگر مانیتورها باید به گونه‌ای قرار بگیرند که بازتاب‌دهنده نور لامپ نباشند.

خیرگی ناتوان کننده (Disability glare) و نارحت کننده (Discomfort glare)

در یک تقسیم بندی دیگر خیرگی به دو دسته ناتوان کننده (Disability glare) و نارحت کننده (Discomfort glare) تقسیم میشوند؛ خیرگی ناتوان‌کننده اصطلاحی است برای اشاره به خیرگی‌ای که مخل دیدن اشیاء باشد و الزاماً ناراحت‌کننده نیست. برای جلوگیری از خیرگی ناتوان‌کننده (Disability glare) لامپ ها باید با زاویه ۴۵ درجه از خط دید چشم نصب شوند. هرچه زاویه بین لامپ و خط دید بیشتر باشد خیرگی کمتر خواهد بود و بهتر است رفلکتور دور لامپ طوری باشد که لامپ درون آن مستقیماً دیده نشود.

تصویر ذیل خیرگی ناتوان کننده (Disability glare) را نشان می دهد.

تصویر ذیل خیرگی ناراحت کننده (Discomfort glare) را نشان می دهد.

منبع (با تلخیص و تصرف):

http://www.fsec.ucf.edu/en/consumer/buildings/basics/windows/how/glare.htm

http://www.lrc.rpi.edu/programs/nlpip/lightinganswers/lightpollution/glare.asp